Hayal dünyalarında sınırların olmadığı çocuklar, yüzlerce yıldır onlarca fikrin-buluşun mucidi olmuşlar aslında (Aromalı buz dondurma - Parmaksız eldiven - Alaska bayrağı vs). Yeterli imkanların sağlanmadığı dönemlerde bile çocuklar yaratıcılıklarıyla hep bir adım öne çıkmış hala da çıkıyor. Peki, yeterli imkan ve güveni onlara verirsek neler üretebilirler, bi' düşünün.
2000 yılından itibaren bilişim alanında önemli çalışmalara imza atan Bilişim Zirvesi ekibi bu yıl çocukları da zirveye dahil etti. ICT Summit Now for Kids yani Çocuklar için Bilişim Zirvesi teknolojiye doğan çocuklar başlığı altında 23-24 Mayıs tarihlerinde Kadir Has Üniversitesi'nde gerçekleşti. Teknoloji ve z kuşağını ele alan konuşmaların, atölyelerin yer aldığı etkinliğe biz de Cimcime ile beraber katıldık.
Daha önce bir kaç etkinliğine katıldığımız Maker Çocuk Ekibi'de zirveye katılmıştı. Ben karikatürüst Varol Yaşaroğlu, Makers Türkiye kurucusu Ongun Tan ve Hürriyet Çocuk klübü editörü Ömür Kurt'un sunumlarını izlerken Cimcime'de babasıyla beraber çocuklar için hazırlanan Ma-Key Me-Key Elektronik Atölyesine ve , Mandala Çizim Atölyesine katıldı.
Cimcime Makey Makey ile her tür objeden (muz - brokoli - masa - duvar) akım alıp bunu sese çeviren programla tanıştı. Ardından 3D Printer ile kendi oyuncağını bastı. Hoş şimdilik o sadece düğmeye bastı ama ileride aşağıda vereceğim sitelerden faydalanarak tasarımını da yapabilir. Daha sonra Mandala Çizim Atölyesine katılıp Mandalanın anlamına uygun çok güzel çizimler yaptı.
Ben de sunumlardan çok faydalı bilgiler edindim ve sizlerle paylaşmak istedim. Çocukların ezber bilgi yerine deneme yanılma yöntemini benimsemesi, sabit bakış açısı (fixed mindset) yerine gelişimci bakış açısına (growth mindset) geçişleri açısından önemliymiş. Sabit bakış açısına sahip çocuklar, sadece kendilerine verilene inanıyorlar ve daha fazla gelişim gösterebileceklerini düşünmüyorlarmış. Ezberliyorlar, sınavı geçiyorlar ve unutuyorlarmış (ki biz de öyle değilmiydik). Bu yöntem hem öğrenci için, hem öğretmen için faydasız bir zaman kaybı anlamına geliyor. Yapmak ve kodlamak çocuklarımızın eğitimi için kilit nitelikte. Eğitmenlerin ve ebeveynlerin görevi, yarın unutacakları bilgiyi aktarmak yerine, yeni bir şey yapmak için çocuklara rehberlik etmek, onların keşfetmesini sağlamak olmalı. Bu anlamda Maker Hareketi ve Maker Çocuk takibe değer oluşumlar.
Açılan, ucuzlayan ve paylaşım halinde hızla yayılabilen bilgi artık birinin öğretmesi gereken bir şey değil. Herkes en güncel bilgiye, her yerden ulaşabiliyor. Durum böyle olunca bilgiden çok, "yapmak" öne çıkıyor. Özellikle çocuklara ezber bilgi depolamaktansa, deneme yanılma yöntemi ile bir şeyler yapmalarının önünü açmak oldukça önem kazanıyor. Çocuklar, hem adım adım işe yaramaz bir şeyin nasıl işe yarar bir hale geldiğini görürken (ki her zaman yapılan şeyin işe yaramasına da gerek yoktur), aynı zamanda mantıksal düşünmeyi, yeniliği tüketmek değil üretmeyi öğrenerek, daha sürdürülebilir bir dünya yaratma adımında öncü haline geliyorlar.
Merak eden ve öğrenmeye açık çocukların ve ebeveynlerin ilgisini çekeceğini sandığım bazı web sitelerini sizlerle paylaşıyorum.
Bu sitede çocuk önce kendi karakterini çiziyor. Karakteri oyunun içine alıyor. Macera oyununu oynadıktan sonra, oyun çocuğun oynayışına göre bir hikaye ve boyama kitabı oluşturuyor. Bunu yazdırıp daha sonra oyunda yaptıkları üzerinden çocuk ile beraber geçebiliyorsunuz. (http://fairytell.me/ )
Çocukların çizdiği resimleri 3-boyutlu dünyaya uyarlayarak, çizimin hayat kazanmasını sağlıyor.
MIT Media Lab tarafından 2003'de geliştirilen Scratch, çocuklara bilgisayar programlamanın mantığını öğreten en çok kullanılan programlardan biri. Scratch ile animasyonlar,hikayeler,çizgi filmler, oyunlar yaratabilirsiniz. Ve bunları herkesle paylaşabilirsiniz. Üye olup bilgisayarınızdan giriş yapabilir ya da mobil uygulama olarak kullanabilirsiniz. 5-7 arası için de daha basit bir uygulaması yer alıyor. www.scratchjr.org.
www.scratch.eba.gov.tr üzerinden de program hakkında bilgi alabilir ve kendinizi geliştirebilirsiniz.
Code.org Bill Gates,Mark Zuckerberg gibi isimlerin de destekçisi olduğu kar amacı gütmeyen bir organizasyon. 7 yaş üzeri çocukların bilgisayar programlamaya başlaması için geliştirildi.
''Her okuldaki her çocuğun bilgisayar bilimlerini öğrenmek için fırsatı olmalıdır.'' sloganıyla yola çıkıyor. Okullarda öğretmenler tarafından da kullanılabiliyor. Çok basit adımlarla başlanılan dersler de giderek seviye artıyor.
CodeCombat çevrimiçi programlayı öğrenebileceğiniz bir oyun. Oyuna giriş yaptığınızda hangi programlama dilini öğrenmek istediğinizi belirliyorsunuz ve oyuna başlıyorsunuz. Yazdığınız kodlarla ilerleyen oyunda sağda kod yazmanız için bir alan bulunuyor ve size önerilerde de bulunuyor. Kendiniz oynayabileceğiniz gibi çevrimiçi çoklu oynama seçeneği de bulunuyor. Arkadaşlarınızı da bu oyuna dahil edebilirsiniz!
Çevrimiçi dersler, alıştırmalar, seviyelere göre dersler sunuyor. İnteraktif öğrenme modülleriyle çocuklar rozetler kazanıyor ve ilerliyorlar. Kendi oyunlarını oluşturabiliyorlar.
4-8 yaş için de seçeneği bulunan programda çocuklar bir karakter aracılığı ile yönlendirmeler yapıyor, bulmacaları çözerek ilerliyorlar. Karakteri verilen görevler doğrultusunda ilerleten çocuklar sağ sol ileri geri komutlarını kullanarak istenilen hedefe ulaşmaya çalışıyorlar.
Tech Rocket çevrimiçi öğrenme platformlardan bir tanesi olarak yer alıyor. Çocuk ve gençlere yönelik kod yazma,oyun tasarlama,grafik tasarım gibi ders içerikleri bulunuyor. Ücretli olarak sunulan derslere üye olarak ulaşabilirsiniz.
Programlayı çocuklara yönelik bir macera oyunu ile anlatan program. Çocuklar kendileri için geliştirilen bu oyunu oynarken hem programlamanın mantığını öğreniyor hem de eğlenceli vakit geçiriyor. Mobil uygulamaları da bulunuyor.
JavaScript,HTML,PHP, Ruby, Python gibi dilleri öğrenebileceğiniz dersler bulunuyor. Üye olup giriş yaptığınızda bu dersler belirli bir eğitim müfredatıyla karşınıza çıkıyor. Bu müfredata göre sırayla konuları tamamlıyorsunuz. Yazağınız tüm kodları eğitim içerisinde yazıyorsunuz ve hatalarını görebiliyorsunuz, sorularınızı sorabiliyorsunuz.
Standford Üniversitesi profesörleri tarafından geliştirildi.Bir çok üniversite ve eğitim kuruluşu ile ortaklığı olan herkesin erişimine açık internet üzerinden dersler sunuyor. CourSera'da bilgisayar programlama ile ilgili derslere katılabilir, sertifika alabilirsiniz. Kendi ders programınızı yapmanıza da imkan sunuyor.
''Herkese,her yerde,dünya standartlarında,bedelsiz eğitim!'' mottosuyla kendini tanımlıyor. Bilgisayar programlama öğrenmek isteyenler için de bir çok dersin bulunduğu akademiye siz de hiç bir ücret ödemeden katılabilirsiniz. Derslere ulaşabilmeleri için işitme engellilere yönelik video izleme seçenekleri bulunuyor.
DIY yani do-it-yourself yani kendin yap! Yurtdışında, özellikle Kuzey Amerika'da ve İngiltere'de oldukça popüler bir akım. Maker akımının bir uzantısı aslında. Evde bir şey mi bozuldu; kendin yap. Yeni bir alete mi ihtiyacın var; kendin tasarla. İş bu akımın en güzel sitelerinden birisi diy.org. Grafik tasarımcılıktan, okçuluğa, mimarlıktan, çiftçiliğe,müzisyenliğe bir çok konuda yeni yetenekleri öğrenmeye başlayacağınız oldukça güzel bir site. Tüm yetenekleri görmek için https://diy.org/skills/sort/alpha adresine bakabilirsiniz.
Otistik çocukların ve yetişkinlerin insanlarla iletişimi, özellikle göz kontağı kurabilme ve yüz ifadelerini okuyabilme karşılaştıkları sorunlardan sadece birkaçı. Aileler içinde çocukları ile iletişime geçmek istediklerinde bu yine problemlere yol açabiliyor. Samsung ve Cheil Worldwide ajansı, ’Look At Me’ adlı bir uygulama oluşturmak için 2 üniversite ile işbirliğine geçtiler ve tamamen otistik çocuklar için dizayn edilmiş bir aplikasyon geliştirdiler. Çocukların duygularını, yüz ifadelerini ve göz kontağı kurmalarına yardımcı olmak amacı ile hazırlanan oyunda çocukların belirtilen 7 görevi tamamlamaları bekleniyor. Bilgisayar oyunu mantığıyla başarı ile tamamlanan oyunlarda puanlar kazanıyorlar.
Google Play Store’dan şimdiye kadar 10.000den fazla indirilen uygulama için bir çok aile ve çocukla beraber çalışılmış. Program sonrasında yapılan araştırmada ise, ebeveynler çocukların 60% ‘ında göz kontağı kurmada ilerleme kaydedildiğini belirtmişler.
İlgilenen herkese faydalı olacağını umuyorum.
